
Kedilerim 2.Seri
Besin Ögeleri ve Vücut Çalışmasındaki İşlevleri
Vücudun ihtiyacı olan ve 70’e yakın besin ögesi kimyasal olarak ve vücut üzerindeki etkinliklerine göre 5 grupta toplanabilir.
Protein: Bir insanın %16’sı proteinlerden oluşur. Vücutta depo edilmezler sındirim kanalında amino asitlere dönüştürülüp karaciğerde doku proteinleri üretilir. Protein büyüme, gelişme döneminde olmazsa olmazlardandır. Karbonhidratlar ve yağlar tarafından enerji ihtiyacı karşılanamaz ise proteinler tarafından karşılanır.
Yağlar: Yetişkin bir insanın yaklaşık beşte biri yağdır. Yağ depoları başlıca enerji depolarıdır. Enerji harcanması az olur ve besin girişi fazla olursa bu fazlalık yağ olarak depolanır. Eğer tam tersi gerçekleşir ise bu sefer yağ depolarından azalır. Yağlar en çok enerji veren besin ögeleridir. Bazı hormonların yapısında bulunur. Bazı vitaminler ise vücuda yağ ile alınabilmektedir.
Karbonidratlar: Yetişkin bir insanın vücudunda %1’den az vardır. En temel enerji ihtiyacını karşılayan besin ögesidir. Günlük enerji ihtiyacının büyük çoğunluğunu karşılar. Fazlası karaciğerde glikojen olarak depolanır. Karbonhidrat ihtiyacında ise karaciğer deposundan glikoz olarak kana salınır. Kanda her zaman belirli bir seviyede bulunmalıdır.
Mineraller: Yetişkin insan vücudunun yaklaşık % 6’sı minerallerden oluşmaktadır. Mineraller vücudun çalışmasını düzenler. Enzimlerin yapısında bulunurlar ve son olarak vücudun savunma sisteminde kullanılırlar.
Vitaminler: Etkileri vücutta bulunma oranlarına göre çok büyüktür. B grubu vitaminleri besinlerle birlikte alınan besin ögelerinin enerji oluşması ile ilgili metabolik ve biyokimyasal olayları düzenler. D vitamini ise minerallerin kemik ve dişlerde yerleşmesine yardımcı olur. A, C ve E vitaminleri vücutta hücre hasarını önleyerek normal hücre işlevlerinin sürdürülmesine yardımcı olurlar.
Su: Bir insanın beşte üçü sudur. Vücuttaki olayları düzenler ve zararlı artıkların uzaklaştırılmasını sağlar. Vücuttaki bütün kimyasal olaylar içinde oluştuğundan, vücutta yeterince su bulunması yaşam için zorunludur. Vücut ısısını düzenlemesini sağlar. Vücudun olmazsa olmazıdır.
Besin Grupları
Beslenme bilimi ile araştırmalar başladıktan sonra bilim adamları besinleri gruplamaya, günlük alınması gereken miktarı, besinlerin kimyasını ve benzerlikleri gibi şeylere ulaşmışlardır. Besinler temel dört grup altında toplanır. Böylelikle besinlerin planlanması ve günlük yeterince alınması konusunda bir kanıya varılmıştır.
Resim 1
Resim 2